Odkryjmy zalety integracji…
Uczniowie o specjalnych potrzebach stali się wyzwaniem dla nauczycieli, dla ich zdolności i umiejętności, wspierania więzi między uczniami oraz współpracy z rodzicami. Akceptacja dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi jest priorytetową zasadą integracji. Pozwala ona przełamać negatywne opinie i przesądy wobec osób niepełnosprawnych. Jest, obok poczucia bezpieczeństwa, jedną z podstawowych potrzeb psychicznych.
Każdy pragnie być akceptowany jako człowiek, który ma te same potrzeby co inni ludzie, a ich realizacja nie jest wywołana współczuciem z powodu jego ograniczeń. Aby akceptować ucznia niepełnosprawnego, trzeba postrzegać go przede wszystkim jako dziecko, a jego niepełnosprawność jedynie jako jeden z wielu czynników mogących utrudnić jego rozwój. Należy pamiętać, że aby uczeń niepełnosprawny stał się integralnym członkiem zespołu klasowego, musi być akceptowany w pełni przez swoich kolegów. Jedną z ważnych przyczyn złych stosunków koleżeńskich jest brak podstawowej wiedzy o rodzajach upośledzenia, jak również możliwościach, zachowaniach i potrzebach dziecka niepełnosprawnego.
Nauczyciele tak starają się różnicować wymagania, aby każdy mógł osiągnąć sukces i satysfakcję z wykonywanych zadań i poleceń. Poprzez odpowiedni dobór metod, form pracy oraz środków dydaktycznych nauczyciele umożliwiają wszystkim uczniom maksymalne wykorzystanie swoich umiejętności, zdolności oraz rozwój zainteresowań.
Rozpoczynając naukę w gimnazjum, uczniowie spotykają się po raz pierwszy z nowymi kolegami, nauczycielami, często znajdują się w całkowicie nowej sytuacji. Każdy reprezentuje inną osobowość. Początek roku szkolnego jest więc czasem trudnym i pełnym oczekiwań okresem. W sytuacji związanej z adaptacją uczniów do warunków szkolnych trzeba odpowiedzieć na zasadnicze pytania: Co daje integracja osobom z niepełnosprawnością intelektualną, a co normalnie rozwijającym się? Co daje uczniowi współuczestnictwo w klasie integracyjnej?
Do głównych korzyści wynikających z wzajemnego współistnienia i funkcjonowania w klasie można by zaliczyć:
*poznanie nowych kolegów i akceptację innych,
*budowanie poczucia własnej wartości,
*uczenie się tolerancji i empatii,
*przełamywanie własnych słabości i ograniczeń,
*nabycie przydatnych umiejętności interpersonalnych (asertywność, budowanie wiary w siebie, umiejętność rozwiązywania konfliktów)
*poczucie odpowiedzialności za siebie i innych,
*możliwość uzyskania wsparcia ze strony koleżanek i kolegów z klasy w trudnych sytuacjach,
*zaspokojenie swoich podstawowych potrzeb psychicznych (uznania, akceptacji, bezpieczeństwa, możliwość zespołowego podejmowania decyzji, możliwość podzielenia się swoimi sukcesami z innymi).
Integracja nie jest wartością tylko dla dzieci niepełnosprawnych. Jest szansą dla nauczycieli i dla wszystkich uczniów na kształcenie się w warunkach bardziej przychylnych ich wszechstronnemu rozwojowi osobowości. Natomiast nauczyciel pracujący z grupą integracyjną, chociażby ze względu na różnorodność możliwości dzieci będących pod jego opieką, staje się bardziej twórczy i kreatywny. Integracja jest naszą wspólną szansą na tworzenie świata żyjącego w miłości, pokoju i tolerancji.
Zalety:
* Mała liczba uczniów w klasie, innowacyjne metody realizowania zadań dydaktyczno- wychowawczych, bogactwo i różnorodność pomocy dydaktycznych, nietypowa ocena.
* Nauczyciel akceptuje dziecko niepełnosprawne nie jako specjalne, ale jako obarczone większymi trudnościami rozwojowymi. Przydziela mu zadania na równi ze zdrowymi, włącza we wszystkie zajęcia bez szkody dla zdrowia, stosuje te same nagrody i kary, przyznaje mu role, udziela pomocy specjalistycznej, wspiera je zachętą i wiarą, zauważa jego zdolności i osiągnięcia.
* Dzieci niepełnosprawne uczą się społecznego sposobu bycia, identyfikują się z grupami normalnymi i mają świadomość przynależności do społeczeństwa. Są przygotowywane do radzenia sobie w świecie urządzonym przez ludzi zdrowych.
* Integracja pozytywnie wpływa na zachowania niepełnosprawnych, a także na ich osobowość. Są akceptowane, odnoszą sukcesy, aktywnie uczestniczą w zajęciach wraz ze swymi kolegami.
* Integracja pozytywnie wpływa na dzieci zdrowe, które uczą się akceptacji specyfiki i odmienności mniej sprawnych koleżanek i kolegów, pozbywają się strachu i obcości przed dziećmi chorymi.
* Dziecko niepełnosprawne uczęszczające do szkoły powszechnej jest traktowane przez rodziców normalnie, ponieważ przekonują się oni, że pod wieloma względami dorównuje ono innym dzieciom.
Sylwia Leśniowska, Aneta Filas